CERN Fizikçileri, Tanrı parçacığı ve Higgs Bozonu olarak da bilinen atomaltı parçacığın varlığından artık emin olduklarını açıkladılar. İsviçre'de ki parçacık hızlandırıcı labaratuvarlarda, 2012'de elde edilen verilerin incelenmesi sonucu geçen yıl izine rastlanılan parçacığın, yıllardır peşinde olunan Higgs Bozonu'nun bir türü olduğu açıklandı.
"Maddenin neden kütlesi var?" sorusunun cevabının kilit unsuru olarak görülen Higgs parçacığı, yaklaşık 35 yıl önce Profesör Peter Higgs'in, "Bütün evreni dolduran bir Higgs alanı var ve parçacıklar Higgs alanıyla etkileşime girerek kütle kazanıyorlar," teorisiyle açıklanmıştı. Geçtiğimiz Eylül ayında CERN'den gelen açıklama, "Higgs'in bulunmuş olabileceği" yönündeydi. Fizikte herşey ihtimal hesaplarına dayanıyor. Bu nedenle bulunan parçacığın Higgs olduğu kesin değildi. Ancak milyonda birden daha az bir yanılma payı olduğu da belirtilmişti. Son gelen açıklama ise, bulunan parçacığın, teoride öngörülen özelliklere sahip olduğunu söylüyor.
Keşfin doğrulanması, Higgs parçacığını araştıran deneydeki Atlas ve CMS adlı iki ekibin, deney döneminde yer alan verilerden iki buçuk kat daha fazla veriyi analiz etmesiyle gerçekleşti. Ancak hala açıklığa kavuşmayan bir nokta var; Bulunan parçacığın Higgs'in basit bir biçimi mi yoksa çok daha 'egzotik bir şey' mi olduğu bilinmiyor. Araştırmayı yürüten ekiplerden CMS'nin sözcüsü Joe Incandela, yaptığı açıklamada, "Bulduğumuz şeyin Higgs bozonu olduğundan artık eminiz. Ancak bunun ne tip bir Higgs bozonu olduğunu anlamak için önümüzde daha uzun bir yol var," ifadesini kullandı. İTÜ Fizik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Do.Dr. kerem Cankoçak ise bu gelişmeyi şöyle yorumluyor; "Evrenin 14 milyar yıllık tarihini biliyoruz. Fakat ilk başlangıcında neler olduğunu tam olarak bilmiyoruz. yani neden bu parçacık/anti parçacık simetrisi kırıldı ve neden kütleler ortaya çıktı ? parçalar niye kütle kazandı? Higgs Bozonu bunları söylüyor. Bizim neden ağır olduğumuzu, masanın, sandalyenin neden ağır olduğunu söylüyor. Artık Higgs parçacığının kütlesini biliyoruz. daha keşfedilecek çok şey var."
ODTÜ Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr.Bilge Demirköz, CERN'de ki çalışmalara aktif bir şekilde destek veriyor. Demirköz, "Higgs parçacığının bulunmasının, bütün evrenin içinde bir Higgs alanı olduğunu gösterdiğini" belirterek, bu deneylerde evrenin yaratılışında etkili olan bir alan hakkında bilgi edindiklerini anlatıyor; "Evrenin en başında da Higgs varmış, büyük patlama esnasında bütün parçacıklara da kütlesini vermiş ama daha birçok soru var. Büyük patlama ile ilgili tüm soruları çözmüş olsak bile ki böyle bir şey olabileceğini düşünmüyorum, yeni sorular ortaya çıkacak. Bilgimiz arttıkça evreni de daha iyi anlama şansına kavuşuyoruz."
Higgs'in en önemli özelliği kütlesi. İkinci özelliği ise dönüş katsayısı. Şimdiye kadar bulunan bütün parçacıkların kendi etraflarında döndüğünü anlatan Demirköz, "Higgs ise evrende bildiğimiz ilk dönüş katsayısı olmayan, dönüşü sıfır olan parçacık. Maddeye kütlesini veren parçacığın dönmemesi ilginçti" diyor. Higgs'in varlığını doğrulamak için dönüşünün ölçülmesi gerektiğini kaydeden Demirköz, "Ölçüldü. Hata payı bizi tatmin edecek kadar küçük olduğu için sıfır olduğunu söyleyebiliyoruz. Higgs bütün parçacıklara kütlesini veren parçacık olduğu için bu parçacıkların hepsiyle Higgs'in etkileşiminin ölçülmesi lazım. hangileriyle ne kadar etkileştiğini ölçmemiz lazım ki onun Higgs olduğunu bilelim. bazı parçalarla etkileşme katsayıları ölçüldüğü için artık Higgs gibi diyoruz ama hepsini bitirmedik, hepsi bittikten sonra Higgs diyebileceğiz," ifadesini kullandı.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder